Tywydd Gaeafol
Gall stormydd gaeafol amrywio o eira cymedrol dros ychydig oriau i storm eira sy'n para sawl diwrnod. Mae tymereddau peryglus o isel yn cyd-fynd â nifer o stormydd gaeafol ac weithiau gwyntoedd cryfion, rhew, eirlaw a glaw. Un o’r pryderon mwyaf yw gallu tywydd gaeafol i roi stop ar wasanaethau gwres, pŵer a chyfathrebu, weithiau am ddyddiau ar y tro. Gall eira trwm ac oerfel eithafol atal ardal eang rhag symud.
Mewn senario o dywydd gaeafol, dylai pawb:
Cadw llygad ar gymdogion neu berthnasau hŷn i wneud yn siŵr eu bod yn ddiogel ac yn iach. Gwnewch yn siŵr eu bod yn ddigon cynnes, yn enwedig gyda’r nos, a bod ganddyn nhw stoc o fwyd a meddyginiaethau fel nad oes angen iddyn nhw fynd allan yn ystod tywydd oer iawn.
- Cofiwch gael y wybodaeth ddiweddaraf am amodau ar y ffyrdd a’r tywydd a rhybuddion am dywydd garw.
- Gwnewch yn siŵr bod eich cymuned yn barod ar gyfer y tywydd oer drwy roi gwybod iddyn nhw sut i gadw'n ddiogel y gaeaf hwn. Mae gan www.nhs.uk wybodaeth ddefnyddiol ar sut i GADW'N GYNNES A CHADW'N IACH yn ystod cyfnodau oer.
- Cliriwch eich car o unrhyw rew neu eira, gwnewch yn siŵr bod eich car yn barod ar gyfer y gaeaf a bod gennych chi becyn argyfwng car.
- Gwisgwch ddillad ac esgidiau addas.
- Anogwch bobl i gael y pigiad ffliw.
Adeiladau
- Dylech inswleiddio pibellau mewn mannau sydd heb eu gwresogi fel adeiladau allanol, siediau ac ati.
- Dylid gadael systemau gwresogi a reolir â thermostat ymlaen yn barhaol a'u gosod ar dymheredd isaf.
- Os na fydd adeilad yn cael ei ddefnyddio dros fisoedd y gaeaf, dylid diffodd y cyflenwadau dŵr a draenio pibellau.
- Cofiwch drwsio unrhyw dapiau sy'n diferu.
- Os bydd y system wresogi yn methu neu'n gwneud sŵn curo uchel, gallai hyn fod yn arwydd bod pibell yn rhewi. Trowch y system i ffwrdd a ffoniwch blymwr ar unwaith.
Pibelli wedi’u byrstio
- Trowch y cyflenwad dŵr i ffwrdd yn y brif falf stopio.
- Cysylltwch â pheiriannydd plymio a gwresogi cymeradwy.
- Os bydd eich pibellau yn rhewi, peidiwch byth â defnyddio fflam noeth i'w dadmer.
Eira ac Iâ
Dylai’r Cyngor gymryd gofal rhesymol i sicrhau diogelwch y cyhoedd, gweithwyr a gwirfoddolwyr.
Os bydd cynllun clirio yn cael ei weithredu, dylid ei gynnal am y cyfnod cyfan o dywydd garw a dylid cyfathrebu’r cynlluniau ar gyfer rheoli'r broses.
Lle bydd cyngor yn cymryd cyfrifoldeb am glirio eira ac iâ oddi ar lwybrau, dylai gymryd gofal rhesymol wrth wneud hynny. Dylid cymryd gofal wrth benderfynu ble i symud yr eira – gan sicrhau nad yw mynedfeydd, ffyrdd ymyl neu ddraeniau yn cael eu rhwystro.
Ar ôl i’r eira ac iâ gael eu clirio, peidiwch â defnyddio dŵr oherwydd gallai hyn achosi iâ du. Defnyddiwch halen neu raean i drin y rhannau hyn.
Hefyd os yw’r adeilad i’w ddefnyddio dros y gaeaf, mae angen i’r cyngor sicrhau bod pobl yn gallu mynd i mewn ac allan o’r adeilad yn ddiogel, sy’n golygu os nad yw’r llwybrau neu feysydd parcio yn cael eu graeanu, yna dylid cau’r adeilad.
